Hz. Ali'den hikmet dolu sözler.

Resulullah (asm)'ın amcasının oğlu, damadı, dördüncü halife. Resulullah'ın tabiri ile "İlim beldesinin kapısı" olarak ümmetin en bilgini idi. İşte her biri hikmet dolu o sözlerden bazıları...

• “Düşündürücü ve hikmetli sözlerle ruhlarınızı dinlendirin! Zira bedenlerin yorulduğu ve zayıfladığı gibi ruhlar da yorulur.”

• “Huşusuz kılınan namazda, dilin afetlerinden ve boş şeylerden sakınmaksızın tutulan oruçta, Kur’an’ı tefekkürsüz okumakta, kalbe nakşolmayan ilimde, infak edilmeyen malda, zor günlerde gösterilmeyen kardeşlikte, şükredilmeyen nimette, gönülden edilmeyen ihlassız duada hayır yoktur.”

• “İnsanlar bilmedikleri şeyin düşmanıdır.”

• “Cennet cömertlerin, cehennem cahillerin yeridir.”

• “Âlimlere: “Niçin öğretmediniz?” sorusu sorulmadan, cahillere: ‘’Niçin öğrenmediniz?’’ sorusu sorulmayacaktır.”

• “Cenneti arzulayan, hayırlara koşar. Ateşten korkan, şehvetlerden sakınır. Öleceğine inananın, nefsanî ve şehvanî lezzetleri yıkılır. Dünyayı bilene, musibetler zahir olur.”

• “Namus, güzelliğin sadakasıdır.”

• “Dinde edep ve mürüvvet, akl-ı selimin meyvesidir.”

• “Aklı tam olanın, sözü az olur.”

• “Sözlerinin amellerinden sayıldığını bilen kimse, az konuşur ve ancak kendisini ilgilendiren şeyleri söyler.”

• “Soruluncaya kadar susmak, susturuluncaya kadar söylemekten hayırlıdır.”

• “Alçakça söylenen söze karşılık vereyim deme, çünkü o sözün sahibinde onun gibi daha nice düşük sözler vardır. Cevabına yine onlarla cevap verir.”

• “Cahil ile sakın latife etme. Dili zehirli olduğundan gönlünü yaralar.”

• “İnsanlara anlayacakları şekilde konuşunuz.”

• “Eğrinin gölgesi de eğri olur.”

• “Allah’ın kullarına karşı hüsnü zan sahibi ol! Böyle olursan birçok yorgunluktan kurtulursun.”

• “Yanında Allah’ın, Resûlullah’ın ve evliyanın sünneti olmayan kimsenin elinde hiçbir şey yok demektir. Allah’ın sünneti sırrı gizlemek; Resûlullah’ın sünneti insanlar arasında güzel ahlak ile idare yolunu bulmak; evliyanın sünneti de insanlardan gelen eziyetlere katlanmaktır.”

• “Bir adamla dost olmak istersen (önce) onunla muayyen bir mesafede kal. Bu durumda iken sana normal davranırsa dostluğunu sürdür yoksa vazgeç.”

• “Kalbi düşmanlıklarla meşgul olan kişi, faydalı işler yapamaz. Çünkü kalp, iki zıt meşguliyeti bir arada bulunduracak kadar geniş değildir.”

• “Müminin tebessümü yüzünde, hüznü ise kalbindedir.”

• “Nimetin tamamına erişmek, İslâm üzere ölmektir.”

• “Övünmek Ademoğlunun neyine ki?! Evveli nutfe, sonu ise cifedir. Kendi rızkını dahi yaratamadığı gibi, kendini helakten de kurtaramaz.”

• “Hayat iki günden ibarettir. Bir gün lehine (yani sana tebessüm hâlinde), bir gün de aleyhine (yani hüzün içinde)dir. Gün lehine olduğunda şımarma, aleyhine olduğunda da daralıp feryad-ü figan etme!”

• “Bugün amel işleme günüdür, hesap yoktur. Yarın ise hesap vardır, amel işleme imkânı yoktur.”

• “Nefesler, ecele doğru atılan adımlardır.”

• “Zenginlerin, Allah katındaki mükâfatı talep ederek tevazu göstermeleri ne güzeldir. Bundan daha güzeli ise fakirlerin Allah’a tevekkül ederek zenginlere karşı müstağni davranmalarıdır.”

• “Mahrumiyet, minnet altında kalmaktan daha hayırlıdır.”

• “İffet, fakirliğin; şükür de zenginliğin süsüdür.”

• “Cimrilik bütün kötü ahlakı kendinde toplar.”

(Bu hakikatin mefhum-u muhalifince; merhamet de cömertliği, cömertlik tevazuyu, tevazu da hizmeti beraberinde getirir.)

• “Yoksul düştüğün zaman sadaka vererek Allah ile ticaret yap! Eline nimet geçtiği zaman çok şükret! Sakın az şükürle Allah’ın nimetlerini elinden kaçırma!”

• “Dünyanın nimetlerinden İslam nimeti sana kâfidir. Meşguliyetlerinden, taat meşguliyeti sana kâfidir. İbretlerinden, ölüm ibreti sana kâfidir.”

• “İlim, en hayırlı mirastır. Edep, en hayırlı sanattır. Takva, en hayırlı azıktır. İbadet, en hayırlı sermayedir. Salih amel, en hayırlı rehberdir. Güzel ahlak, en hayırlı yakın dosttur. Hilim, en hayırlı yardımcıdır. Kanaat, en hayırlı zenginliktir. Ölümü tefekkür, en hayırlı uslandırıcıdır.”

• “Amel-i salih gibi ticaret, sevap gibi kazanç, Allah’ın tevfiki gibi fayda, tevazu gibi asalet, ilim gibi şeref, şüphelilerden uzak durmak gibi vera, güzel ahlak gibi Allah’a yakınlık, farzları eda gibi ibadet, tedbir gibi akıl, birlik ve beraberlik gibi insanı kendini beğenmekten uzak tutan başka bir haslet yoktur.”

• “Amellerin en güç olanı dört haslettir:

1. Öfkeli anda affetmek.

2. Muhtaçken de cömert davranmak.

3. Kapalı ve tenha yerlerde nefsin şerrinden korunmak.

4. Korktuğu veya bir menfaat umduğu kimseye karşı da doğru söylemek.

• “Küçük musibetleri büyük göreni, Allah büyük musibetlere müptela kılar.”

• “Mal, nefsanî arzuların hammaddesidir. (Nefsanî ve dünyevî) arzular, sıkıntıların anahtarıdır. Haset de boş yorgunluğun bineğidir.”

• “(Dünyevî) arzu ve ümitler, basiretli kimseleri dahi âmâ eder.”

• “Kişinin kıymeti, istek ve arzularının kıymeti kadardır.”

• “Kim nefsin bitmek bilmeyen istek ve arzularının zebunu olursa, amelleri de kötü olur.”

• “Nasip, kendisine gelmeyene de gider.”

• “Canlarınız için cennetten başka bir karşılık ve değer yoktur. Öyleyse canlarınızı ancak cennet karşılığında satın!”

• “Allah dostları o kişilerdir ki, insanlar dünyanın zahirî görünüşüne baktıkları zaman, onlar dünyanın içyüzünü görürler.”

• “Bir kul, Allah’ın katındakine kendi elindekinden daha fazla güvenmezse imanı kâmil olmaz.”